REKLAMY
galera

Dawny okręt wojenny (czasem handlowy), którego głównym napędem były wiosła, a pomocniczym - żagle.

Używany był przede wszystkim na Morzu Śródziemnym od czasów starożytnych aż do XIX wieku.

  • gal1
  • gal2
  • gal3
  • gal4
  • gal5
  • gal6

Od około 1500 roku p.n.e. Egipcjanie stosowali statki tego typu w dalekich wyprawach morskich; około roku 1000 p.n.e. Fenicjanie wprowadzili galery dwurzędowe (podobne do egipskich).

Grecy stosowali galery o 1, 2 lub 3 rzędach wioseł, zwane odpowiednio monerą, dierą (biremą) i trierą, uzbrojone w taran (ostrogę) oraz katapulty i balisty. Te ostatnie miały długość do 45 metrów, zabierały do 170 wioślarzy, 50 żołnierzy i 20 marynarzy, przy zanurzeniu około 1 metra i prędkości 12 km/h.


REKLAMY

Największym okrętem starożytności (mającym wyłącznie reprezentacyjne znaczenie), był dwudziestorzędowiec o trzech masztach "Syrakuzja", zbudowany w 260 roku p.n.e., o długości 150 metrów, którego konstruktorami byli Archiasz z Koryntu i Archimedes.

Kartagińczycy i Rzymianie budowali galery podobne do greckich, lecz nieco większe, o wyższych burtach i mocniejszych wiązaniach (galery rzymskie miały pomosty do abordażu - tzw. kruki, których użyli po raz pierwszy w bitwie koło przylądka Myale w 260 roku p.n.e.). Na okrętach bizantyjskich stosowano od VII wieku także miotacze mieszaniny zapalającej, tzw. ognia greckiego.

W średniowieczu galery pojawiły się około X wieku we flotach wojennych włoskich miast (Wenecja, Genua), i były wzorowane na galerach starożytnych; początkowo niewielkie bez nadbudówek, o około 20 wiosłach w 2 rzędach z każdej burty i 1 maszcie z łacińskim żaglem, uzbrojone w taran dziobowy i katapulty.
galera SyrakuzjaPóźniej ich długość wzrosła do około 60 metrów, szerokość do 6,5 metra, i zanurzenie - 3 metry, były napędzane 26-34 wiosłami w 1 rzędzie na każdej burcie z 3-8 wioślarzami (galernikami) przy każdym wiośle, często skazańcami przykutymi na stałe do wiosła, miały 2-3 maszty i wysokie, bogato zdobione nadbudówki na rufie oraz dziobie.
Były również wyposażone w baterię kilku dział.

Galery stanowiły do końca XVI wieku (aż do bitwy pod Lepanto, w której użyto sprawniejszych galeasów) główny trzon flot wojennych Morza Śródziemnego. Szybkość, zwrotność i niezależność od wiatru powodowała, że galery były wykorzystywane jeszcze przez Hiszpanów w czasie wojen napoleońskich. Tworzyły też w XVII i XVIII wieku znaczną część wojennej floty Rosji i Szwecji.

Kres galer nastąpił, kiedy w 1748 roku flotylle włączono do marynarki, a w 1791 roku zniesiono karę galer, zastępując ją ciężkimi robotami. We Francji wykorzystywano je jako statki-więzienia jeszcze w 1 połowie XIX wieku.

W XVIII wieku użyto ich również na Bałtyku, ale tylko do działań na wodach przybrzeżnych 

 

Zobacz model pływającej galery:

Znaki drogowe | Karta rowerowa | Karta rowerowa - to proste | Wiersze miłosne | 1000 pytań | Naj naj naj