Uczony, wynalazca i twórca teorii lotu rakiet - ojciec światowej kosmonautyki (1857 - 1935).
Urodził się w Rosji, w rodzinie leśniczego, jako syn polskiego zesłańca. W wieku 9 lat, w wyniku choroby utracił słuch, co w znacznym stopniu utrudniło mu naukę - musiał uczyć się sam, z książek.
Miał zamiłowanie do do pracy ręcznej, w jego domu był zawsze warsztat domowy. Lubił majsterkować i nie robił wyłącznie zabawek dla dzieci: kiedyś zobaczył tokarkę i zrobił samodzielnie taką samą.
Mimo kłopotów zdrowotnych, ukończył studia i został nauczycielem matematyki i fizyki w szkole powiatowej. Za pierwszą pensję zamówił w Moskwie mikroskop, lunetę, barometr, naczynia do badań chemicznych...
Oprócz nauczania, zajmował się zagadnieniami aerodynamiki i lotnictwa.
W roku 1877 opracował projekt metalowego sterowca. W 1894 roku wykonał projekt samolotu jednopłatowca o konstrukcji praktycznie stosowanej 15 lat później.
W 1897 roku skonstruował pierwszy w Rosji tunel aerodynamiczny, opracował technikę pomiarów aerodynamicznych, oraz przeprowadził badania oporu aerodynamicznego różnych ciał.
W 1903 roku ogłosił pierwszą poważną pracę z dziedziny astronautyki dotyczącą teorii lotu rakiety, z uwzględnieniem zmiany masy poruszającej się w przestrzeni bezgrawitacyjnej i przestrzeni z polem grawitacyjnym, uwzględnił przy tym również wpływ oporu atmosfery. Podał w niej m.in. swoje słynne równanie, wyrażające zależność prędkości statku kosmicznego od prędkości wylotu gazów spalinowych i stosunku masy startowej rakiety do jej masy końcowej.
Teoria ta znalazła również swoje odzwierciedlenie w jedynej powieści fantastyczno-naukowej Ciołkowskiego: Poza Ziemią.
W 1929 roku opracował teorię ruchu rakiet wielostopniowych w ziemskim polu grawitacyjnym. Zaproponował zastosowanie w rakietach stabilizatorów giroskopowych, chłodzenie komory spalania silnika rakietowego składnikami paliwa. Po raz pierwszy w dziejach podał podstawy teorii silnika rakietowego na paliwo ciekłe. Zaprojektował wiele rakietowych mieszanek paliwowych.
   |
W późniejszych swoich pracach, mających charakter prac naukowo-technicznych i rozważań, poddał liczne pomysły z których wiele zostało zrealizowanych. Dotyczyły one sztucznych satelitów Ziemi, silników rakietowych na tlen i wodór, skafandrów kosmicznych, stacji kosmicznych i innych.
Istotne przy tym jest to, że podstawy lotów kosmicznych opracował, zanim jeszcze bracia Wright wykonali pierwszy w świecie lot na samolocie.
Idee techniczne wysunięte przez Ciołkowskiego także obecnie znajdują zastosowanie przy budowie współczesnych silników rakietowych, rakiet i statków kosmicznych 
To on powiedział:
Ziemia jest kolebką ludzkości, ale nikt nie zostaje w kołysce na wieki.
