REKLAMY
garbarz przy pracy

Chemiczne substancje naturalne lub sztuczne.

Łączą się one w sposób nieodwracalny z białkiem skóry zwierzęcej (kolagenem) i nadają jej elastyczność i odporność na czynniki fizykochemiczne: zamoczona skóra nie pęcznieje i nie ulega rozkładowi - staje się skórą wyprawioną.

Z kolei garbowanie skór stanowiło jedną z pierwszych umiejętności tzw. "homo sapiens", który wykorzystywał skóry zwierząt upolowanych, a następnie także zwierząt hodowlanych, do wytwarzania pierwszych okryć wierzchnich i obuwia.

Prawdopodobnie już ludy koczowniczo-łowieckie, stosowały prymitywne garbowanie tłuszczowe lub wędzenie w dymie (jeszcze dzisiaj praktykują te metody ludy prymitywne), do usuwania włosów stosowano popiół drzewny i wapno.
W neolicie poznano też garbujące właściwości wyciągów z liści i kory niektórych drzew - stało się tak prawdopodobnie podczas prób farbowania skóry różnymi wyciągami z roślin. Ten sposób (garbowanie roślinne) dominował do końca XIX wieku. Najskuteczniejsza okazała się kora dębowa lub galasy. Skórę moczono kolejno w różnych coraz bardziej stężonych roztworach przez kilka miesięcy.
Jeszcze dzisiaj garbowanie za pomocą garbników roślinnych jest stosowane przy produkcji podeszew do butów, dekoracji tapicerskich, elementów z wytłaczanej skóry.

REKLAMY

Garbniki znane były również w starożytnym Egipcie, Asyrii, Babilonii, Fenicji, Chinach. Nieźle poznano sposoby garbowania skór w Mezopotamii, poznano tam również garbujące działanie ałunu. Jako jeden z pierwszych ośrodków garbowania skór w Europie, rozwinęła się w VIII wieku n.e. Cordoba - miasto w Hiszpanii.
Wysoki poziom garbarstwo osiągnęło w średniowieczu (głównie w krajach arabskich).
W XI i XII wieku nastąpił rozwój garbarstwa w Europie, zwłaszcza w krajach germańskich. To wtedy i w następnych wiekach wprowadzono wiele ulepszeń w procesie garbowania, używając tradycyjnych środków chemicznych.


garbarz - rycina z XVI wiekuPierwsze manufaktury garbarskie powstały w Niemczech pod koniec XVII wieku. W końcu XVIII wieku we Francji zastosowano do garbowania stężone ekstrakty garbników roślinnych.

Przekształcenie się garbarstwa z rzemiosła w gałąź przemysłu nastąpiło wraz z odkryciem w roku 1858 przez Niemca F. Knappa, garbujących właściwości soli chromu (garbowanie chromowe znacznie skróciło proces garbowania i zmniejszyło jego koszty), oraz wprowadzeniem w wieku XIX maszyn garbarskich (zamiast dotychczasowej ręcznej obróbki skór).
Poza chromem, do tzw. garbników mineralnych należą: związki cyrkonu, żelaza, koloidalnej siarki.


Postęp w wyprawianiu skór zaznaczył się, kiedy w roku 1911 E. Stiasny wytworzył w Austrii syntetyczną tkaninę, zapoczątkowując rodzinę syntanów, czyli syntetycznych garbników organicznych.
W XX wieku największymi producentami skór surowych (skóry po wstępnej obróbce, zakonserwowane) stały się: Argentyna, Brazylia, Urugwaj, Kolumbia, Australia i Nowa Zelandia.

Na ziemiach polskich szczególny rozkwit garbarstwa nastąpił w XIV-XVI wieku, a jego głównymi ośrodkami były: Kraków, Poznań i Gdańsk.
Samo określenie garbowanie i garbarz, powszechnie dziś używane, zapożyczone zostały z języka niemieckiego - gerbung, w okresie późnego średniowiecza 

Więcej znajdziesz na stronie: http://almanach.ordugh.org/wiki/Garbowanie_sk%C3%B3ry

Znaki drogowe | Karta rowerowa | Karta rowerowa - to proste | Wiersze miłosne | 1000 pytań | Naj naj naj