REKLAMY
lupa

Proste urządzenie optyczne, w którym przynajmniej jedna z powierzchni jest zakrzywiona.

Pierwsze oszlifowane soczewki mają około 3600 lat!

Znaleziono takie w wykopaliskach z legendarnej Troi, a więc z II tysiąclecia p.n.e. i były wykonane z kryształu górskiego. Podobne soczewki, choć o prawie tysiąc lat młodsze, znaleziono również w asyryjskiej Niniwie.

Nie bardzo wiadomo do czego służyły - prawdopodobnie tylko do rozpalania ognia, natomiast już na początku X wieku Chińczycy zauważyli, że gdy patrzy się przez szkło o zakrzywionej powierzchni, obraz ulega powiększeniu.

Dzięki opisom Pliniusza Starszego wiadomo, że cesarz Neron (który mimo młodego wieku miał słaby wzrok), oglądał walki gladiatorów przez specjalnie oszlifowany, ogromny szmaragd. W późniejszych wiekach ludzie coraz częściej próbowali "poprawić" sobie wzrok - przekonali się, że zamiast pełnej kuli wystarczy wypukła soczewka - tak powstał użyteczny przedmiot o nazwie lapis ad legendum (kamień do czytania).
"Przyrząd taki byłby pożyteczny dla ludzi w podeszłym wieku oraz tych, którzy mają słaby wzrok" - pisał w pracy Epistola de secretis artis et naturae, w roku 1267 mnich angielski, Roger Bacon.
Jednak dopiero w XIV wieku w Europie - wraz z rozwojem druku - szkieł takich, nazywanych soczewkami, zaczęli coraz częściej używać ludzie o słabym wzroku.

REKLAMY

Początkowo, do XVIII wieku ludzie czytali przy pomocy lupy, później pojawił się monokl, binokle aż w końcu najbardziej z nich praktyczne okulary.
Soczewek zaczęto również używać w teleskopach i lunetach, dzięki którym oglądany obiekt jest znacznie powiększony. Pierwszy tego typu instrument optyczny skonstruował holenderski optyk Hans Lippershey w 1608 roku. Niedługo potem włoski astronom Galileusz (1564 - 1642) wynalazek ten udoskonalił i wykorzystał do obserwacji gwiazd.

różne typy soczewekIstnieją co prawda tylko dwa podstawowe kształty soczewek - wypukłe (o krzywiznach skierowanych na zewnątrz), oraz wklęsłe (z krzywiznami skierowanymi do środka), ale ze względu na rodzaj wypukłości, wyróżnia się soczewki: dwuwypukłą, płasko-wypukłą, wklęsło-wypukłą, dwuwklęsłą, wklęsło-płaską, wypukło-wklęsłą - zobacz na ilustracji obok (w kolejności od lewej).

Według sposobu załamania światła soczewki można natomiast podzielić na: skupiające (grubsze w środku niż na brzegach - najczęściej używaną soczewką tego rodzaju jest soczewka dwuwypukła i symetryczna. Jest ona ograniczona dwiema identycznymi powierzchniami kulistymi) oraz rozpraszające (grubsze na brzegach niż w środku).

Soczewka wypukła nadaje się świetnie do rozpalania ognia - skupiając wiązkę światła słonecznego 

Znaki drogowe | Karta rowerowa | Karta rowerowa - to proste | Wiersze miłosne | 1000 pytań | Naj naj naj