REKLAMY
budzik współczesny

Budzik to zegar zaprojektowany tak, aby o określonej przez użytkownika porze wydawał dźwięk.

Legenda głosi, że już około 400 roku p.n.e. Platon zbudował zegar wodny, w którym o określonej porze z jednego ze zbiorników powietrze było wypierane przez wodę, a że jedynym ujściem był gwizdek... Dźwięk miał ponoć służyć do budzenia jego uczniów na poranne zajęcia.  Jednak bardziej prawdopodobne wydaje się, że było to urządzenie wodne, przelewowe, w którym po upływie określonego czasu, na śpiochów wylewała się woda.

zegar KtesibiosaPodstawową ideę budzika można również przypisać Ktesibiosowi, który  do swoich wynalazków chętnie wykorzystywał gaz, lub sprężone powietrze.


REKLAMY

W średniowiecznych Chinach stosowano zegary "ogniowe", w których kluczowym elementem były poziomo zamontowane kadzidełka, ponieważ takie zapachowe pręciki palą się w przewidywalnych prędkościach. Po upływie określonego czasu, żar tlącego się kadzidła dochodził do przewieszonej przezeń nitki - ta przepalała się, co powodowało upadek ciężarków na blaszaną tacę. Zobacz ilustrację poniżej po prawej stronie.

budzik - zegar ogniowyPrzez długi czas ludziom taki wynalazek nie był specjalnie potrzebny - wystarczało że wartownicy, strażnicy lub dozorcy ogłaszali porę spoczynku i zamykania bram miejskich, a o świcie budzili mieszkańców do pracy. Innych budziło pianie koguta.

Jednak z chwilą, kiedy nastąpił gwałtowny rozwój przemysłu, transportu i innego rodzaju usług, konieczne stało się ścisłe przestrzeganie ram czasowych związanych np. z kursowaniem pociągów, czy pracą w fabryce.

pukacz w okno: wstawaj - pobudka!Przez pewien czas w Wielkiej Brytanii i Irlandii istniał zawód profesjonalnego "pukacza" (ang. knocker-up) czyli kogoś, kto budził robotników. Codziennie skoro świt, szedł ulicami miast wyposażony w długi kij, którym pukał ludziom w okna, dając znać, że już pora wstawać do pracy.

To rozwiązanie jednak się nie przyjęło - miało chyba więcej wad niż zalet, stąd zaczęło wzrastać zapotrzebowanie na mechaniczne budziki. Pionierami na tym polu byli Niemcy i Francuzi, ale już wkrótce także wytwórcy z innych krajów zaczęli brać z nich przykład.
W Polsce pierwsza fabryka budzików powstała w 1891 roku.

W ostatnich czasach nastąpił rozwój programów komputerowych i stron internetowych zastępujących budziki. Podobne funkcje posiadają też różne urządzenia elektroniczne, na przykład: telefony komórkowe, telewizory, czy wieże stereofoniczne 

Znaki drogowe | Karta rowerowa | Karta rowerowa - to proste | Wiersze miłosne | 1000 pytań | Naj naj naj