Urządzenie służące do wykrywania i określania położenia przeszkód podwodnych.
W marynarce wojennej hydrolokator służy do wykrywania okrętów podwodnych. Hydrolokatory dzielą się na pasywne i aktywne.
Hydrolokator pasywny (inaczej szumonamiernik) składa się z umieszczonego pod kadłubem okrętu hydrofonu, odbierającego szumy wytwarzane przez śruby okrętowe i przetwarzającego je na drgania elektryczne, z kolei transformowane na fale dźwiękowe.
Szumonamiernika, skonstruowanego w Anglii w latach 1915-1916 do wykrywania okrętów podwodnych, użyto w czasie I wojny światowej.
Hydrolokatory aktywne wysyłają wiązkę ultradźwięków, które odbite od przeszkody powracają do urządzenia, dzięki czemu (za pomocą przeliczników) można precyzyjnie określić charakter, odległość, kierunek i szybkość poruszania się namierzonego obiektu.
Technika hydrolokacji ultradźwiękowej została opracowana przez Francuza Paula Langevina podczas pierwszej wojny światowej. Na podobnej zasadzie działa także echosonda, wynaleziona przez niemieckiego fizyka Alexandra Behma w 1913 roku, używana w żegludze w miejsce sond ręcznych i mechanicznych oraz w badaniach oceanograficznych.
Specjalną rolę odgrywają echosondy w rybołówstwie, gdzie używane są do wykrywania ławic ryb.
Praktycznie stosowane systemy hydrolokacyjne powstały w okresie międzywojennym (pierwszy angielski "Asdic" - Allied Submarine Detection Investigation Committee w 1924 roku, następnie amerykański "Sonar" - Sound Navigation and Ranging, niemiecki Sondergerat, radziecki Tamir); wszystkie zastosowano podczas II wojny światowej.
Obecnie znacznie udoskonalone hydrolokatory pasywne i aktywne odznaczają się wielkim zasięgiem działania (szumonamierniki do 100 mil morskich, hydrolokatory aktywne do 10-15 mil morskich). Obok nich używa się także boi hydrolokacyjnych, pełniących rolę stałych punktów dozoru przeciwko okrętom podwodnym, a także sond hydrolokacyjnych holowanych przez samoloty i śmigłowce 
