REKLAMY
ogromny trebusz z kołami deptakowymi

Starożytna i średniowieczna machina wojenna - broń miotająca.

Do działania trebusza wykorzystywano zasadę dźwigni, oraz siły odśrodkowej. Na jednym krańcu belki (krótszym) zamocowany był pojemnik z kamieniami lub ołowiem, z kolei na drugim krańcu usytuowana była pętla, do której wkładano pociski.
Następnie - przy pomocy lin - obsługa machiny ściągała krótsze ramię do dołu, co powodowało, że dłuższe ramię nabierało rozpędu i miotało pocisk.


REKLAMY

Tor pocisku był stromy, ale celność trebuszy była prawie stuprocentowa, przy ograniczonym zasięgu.

Wzmianki o tych maszynach pochodzą z obszaru Chin sprzed IV wieku p.n.e. Często używane przez Chińczyków i przez Arabów podczas bitew w celu rozbijania szyków jednostek i obniżania morale przeciwnika.

trebusz - porównanie wielkości w stosunku do innych np. wozuNastępcą trebusza ciągnionego, był trebusz z przeciwwagą, który mimo że bardziej skomplikowany, w istocie był olbrzymią, mechaniczną procą działającą na zasadzie dźwigni. Siłę wyrzutu zapewniał znaczny ciężar - pojemnik z kamieniami lub ołowiem, na stałe zamocowany na krótszym ramieniu.
Machiny te miały większy zasięg, jednak mniejszą celność. Według niektórych autorów, używane były sporadycznie już w starożytnym Rzymie i Chinach, jednak przede wszystkim używano ich powszechnie w całej Europie w okresie średniowiecza.

Popularność na polu walki sprawiła, że trebusz stawał się powoli potężną machiną - tak wielką, że zazwyczaj budowano je dopiero na polu walki!

Krótsze ramię machiny unoszono (przygotowywano do strzału) na zasadzie dźwigni, opuszczając dłuższe za pomocą wielokrążków. Gdy rozmiary trebuszy zaczęły stanowić znaczący problem, w ładowaniu zastosowano kołowroty o dużej średnicy, które były napędzane najczęściej przez ludzi poruszających się wewnątrz mechanizmu.

Pociskami mogło być praktycznie wszystko - od ogniowych mazi, ciężkich kamieni, po zwierzęta, więźniów, złapanych szpiegów, lub ucięte głowy - by demoralizować wroga.

model trebusza WilkołakPrawdopodobnie największy trebusz (o nazwie Wilkołak) został zbudowany w XIII wieku w Szkocji, z rozkazu króla Edwarda I Długonogiego podczas oblężenia zamku w Stirling, podczas I wojny o niepodległość Szkocji.
Do jego zbudowania potrzeba było ponad 40 osób i mógł miotać pociski o wadze nawet do 140 kilogramów  


Ciekawostka:

 Działająca rekonstrukcja trebusza znajduje się przy zamku w Chudowie i jest jedną z największych w Europie.

Zobacz jak działał trebusz:

 

Znaki drogowe | Karta rowerowa | Karta rowerowa - to proste | Wiersze miłosne | 1000 pytań | Naj naj naj